نیم کلاچ مجله خودرویی نیم کلاچ
نیم کلاچ به نقل از پایگاه خبری با کامیون: تنش در مرزهای ایران و ترکیه به دلیل توقف تعداد زیادی کامیون ایرانی در خاک این کشور وارد مرحله جدیدی شده و مشکلات کامیون های ایرانی را صد چندان کرده است. ترکیه رسماً اعلام کرده است که اگر این کامیونها بهسرعت از خاک این کشور خارج نشوند، با ضبط قانونی مواجه خواهند شد. این اقدام نگرانیهای زیادی در میان رانندگان، واردکنندگان و خریداران ناوگان باری ایرانی به وجود آورده است.
بحران در مرزهای ایران و ترکیه: چرا کامیون های ایرانی متوقف شده اند؟
به گفته علیرضا احمد فینی، رئیس مرکز مدیریت حمل و نقل و سوخت، یکی از دلایل اصلی ایجاد این بحران، تغییرات در قوانین واردات خودروهای کارکرده و مشکلات مربوط به تخصیص ارز است. وی اظهار داشت:
“تغییرات قوانین واردات کشندهها در سال جاری، باعث شده است که فرآیند ترخیص برخی کامیونها طولانی و پیچیده شود. تعدادی از این کامیونها هنوز در گمرکات ترکیه باقی ماندهاند.”
وی تاکید کرد که تا پایان سال ۱۴۰۲، برای بیش از ۱۴ هزار دستگاه کشنده تایید فنی صادر شده است، اما قوانین جدید باعث تغییر فرآیند ثبت سفارش و تخصیص ارز شده و بخشی از ناوگان در مرزهای خارجی معطل ماندهاند.
مشکلات کامیون های ایرانی در مرز
دلایل متوقف شدن کامیونهای ایرانی در مرزهای خارجی را میتوان به سه عامل اصلی نسبت داد.
اولین دلیل، مشکلات تخصیص ارز است. بسیاری از کامیونها به دلیل عدم تأمین ارز لازم برای پرداخت هزینههای گمرکی و وارداتی، همچنان در مرزهای خارجی باقی ماندهاند. این موضوع باعث شده که فرآیند ترخیص این کامیونها با مشکلات جدی مواجه شود و در نتیجه، واردات این ناوگان به تعویق بیفتد.
دومین عامل، تغییر در قوانین واردات است. با اجرای قانون ساماندهی صنعت خودرو و آیین نامه ماده ۱۱، مسئولیت ثبت سفارش ناوگان وارداتی از سازمان حملونقل به وزارت صمت منتقل شده است. این انتقال وظایف باعث سردرگمی در روند اداری و تأخیر در انجام مراحل واردات شده است که یکی از دلایل مهم توقف کامیونها در مرز به شمار میرود.
سومین دلیل، نقص در ثبت سفارش برخی از کامیونها است. تعدادی از این ناوگان بدون ثبت سفارش و تنها با توافق اولیه خریداری شدهاند. این امر باعث ناقص ماندن فرآیند واردات و مشکلات قانونی برای ترخیص آنها شده است، به طوری که این کامیونها نتوانستهاند مراحل لازم برای ورود به کشور را طی کنند.
این سه عامل به صورت هم زمان بحران توقف کامیونهای ایرانی در مرزها را ایجاد کرده و نگرانیهای زیادی را در میان رانندگان و واردکنندگان به وجود آورده است.
هشدار ترکیه و پیامدهای احتمالی
ترکیه اعلام کرده است که نگهداری طولانی مدت کامیونها در انبارهای گمرکی این کشور غیرقانونی است. این هشدار میتواند عواقب زیر را به همراه داشته باشد:
- ضبط ناوگان: کامیونهایی که همچنان در خاک ترکیه باقی بمانند، ممکن است طبق قوانین این کشور بهعنوان اموال متروکه ضبط شوند.
- افزایش هزینههای انبارداری: هر روز تأخیر در خروج کامیونها، هزینههای انبارداری را افزایش داده و این هزینهها بر خریداران تحمیل خواهد شد.
- ضربه به تجارت بینالمللی: توقف کامیونها در مرزهای ترکیه به جریان صادرات و واردات ایران آسیب زده و روابط تجاری دو کشور را تحت تأثیر قرار میدهد.
اقدامات ایران برای جلوگیری از بحران
رئیس مرکز مدیریت حملونقل و سوخت به اقدامات انجامشده برای کاهش زمان ترخیص اشاره کرد و گفت:
- تسریع در فرآیند ثبت سفارش: سازمان توسعه تجارت موظف شده است که ویرایش و تمدید ثبت سفارش را برای کامیونهای معطل انجام دهد.
- تخصیص ارز: مذاکرات با بانک مرکزی برای تسهیل تخصیص ارز این کامیونها در جریان است.
- مذاکرات دیپلماتیک با ترکیه: از سازمان توسعه تجارت خواسته شده است تا با طرف ترکیهای برای تمدید زمان و جلوگیری از ضبط کامیونها گفتگو کند.
چالشهای نوسازی ناوگان باری در ایران
ایران برای کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت حمل و نقل، به شدت به نوسازی ناوگان باری نیازمند است. اما این بحران جدید میتواند مانعی جدی در این مسیر ایجاد کند:
- عدم جایگزینی ناوگان قدیمی: توقف کامیونهای جدید، روند جایگزینی خودروهای فرسوده را مختل میکند.
- افزایش آلایندگی: تاخیر در ورود ناوگان جدید باعث استفاده طولانیتر از کامیونهای قدیمی و آلاینده خواهد شد.
- افزایش هزینههای واردات: قوانین پیچیده واردات و مشکلات ارزی، هزینههای ورود ناوگان جدید را افزایش میدهد.
آینده چه خواهد شد؟
سوال اصلی این است که آیا ایران میتواند پیش از اقدام ترکیه برای ضبط کامیونها، این بحران را مدیریت کند؟ برخی تحلیلگران بر این باورند که مذاکرات دیپلماتیک و رفع مشکلات ارزی میتواند راهحلی موقت ارائه دهد. اما در بلندمدت، ایران نیازمند اصلاح قوانین و فرآیندهای وارداتی خود است تا از تکرار چنین مشکلاتی جلوگیری کند.
این بحران نه تنها بر روابط تجاری ایران و ترکیه تاثیرگذار است، بلکه به چالشی بزرگ برای برنامههای نوسازی ناوگان باری و بهبود وضعیت حملونقل کشور تبدیل شده است.
